Vào những đêm mùa Đông, bạn ngước nhìn lên bầu trời, chắc hẳn bạn đã từng thấy một chòm sao có ba ngôi sao thẳng hàng và cách đều nhau. Vậy bạn có thắc mắc 3 ngôi sao thẳng hàng trên bầu trời có ý nghĩa gì không? Hãy cùng Blog Bí Mật tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!
Ý nghĩa của ba ngôi sao thẳng hàng trên bầu trời
Có hai cách hiểu phổ biến về cụm từ “ba ngôi sao thẳng hàng”:
Ba thiên thể thẳng hàng ngẫu nhiên
Hiện tượng ba thiên thể bất kỳ (sao, hành tinh, Mặt Trăng) thẳng hàng trên bầu trời được gọi là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Nó xảy ra do sự chuyển động của Trái Đất và các thiên thể khác trong vũ trụ.
Lý do:
- Các thiên thể trong vũ trụ không ngừng di chuyển với tốc độ và hướng khác nhau.
- Khi nhìn từ Trái Đất, do vị trí và góc nhìn của chúng ta, ba thiên thể có thể xuất hiện như thể chúng đang nằm trên cùng một đường thẳng.
- Tuy nhiên, trên thực tế, ba thiên thể này có thể cách xa nhau hàng triệu hoặc hàng tỷ kilomet.
Ví dụ:
- Vào tháng 11 năm 2023, ba hành tinh Sao Kim, Sao Mộc và Sao Thổ đã thẳng hàng trên bầu trời.
- Tuy nhiên, đây chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên do vị trí của các hành tinh này trên quỹ đạo của chúng.
- Trên thực tế, Sao Kim cách Trái Đất khoảng 41 triệu km, Sao Mộc cách Trái Đất khoảng 778 triệu km và Sao Thổ cách Trái Đất khoảng 1,4 tỷ km.
Ba ngôi sao trong chòm sao Lạp Hộ (Orion)
Chòm sao Lạp Hộ (hay chòm sao Thợ Săn), là chòm sao có hình dạng giống như một đồng hồ cát, đại diện cho thân người của chàng thợ săn Orion trong thần thoại Hy Lạp.
Ba ngôi sao sáng nhất trong chòm sao này, tạo thành một dãy thẳng hàng được gọi là Đai của Orion hoặc Tam tinh Lạp Hộ.
- Trong dân gian Việt Nam, chúng còn được gọi là “Sao Cày” hoặc “Sao Lưỡi Cày”. Bốn ngôi sao ở bốn góc của chòm sao Orion là Betelgeuse, Bellatrix, Rigel và Saiph thì được ví như bốn góc của một thửa ruộng vuông có cái lưỡi cày cắm ở giữa tượng trưng cho mùa màng bội thu.
- Trong văn hóa Hy Lạp: Ba ngôi sao tượng trưng cho ba vị thần Orion, Atlas và Pleione.
- Trong văn hóa Ai Cập: Ba ngôi sao tượng trưng cho ba vị thần Osiris, Isis và Horus.
Ba ngôi sao thẳng hàng này gồm các ngôi sao:
Alnitak (ζ Orionis):
- Là ngôi sao sáng nhất trong ba ngôi sao, có cấp sao biểu kiến là 1.8.
- Là một sao khổng lồ xanh, cách Trái Đất khoảng 820 năm ánh sáng.
- Tên gọi của nó có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập, có nghĩa là “đai”.
Alnilam (ε Orionis):
- Là ngôi sao ở giữa trong ba ngôi sao, có cấp sao biểu kiến là 1.7.
- Cũng là một sao khổng lồ xanh, cách Trái Đất khoảng 1.370 năm ánh sáng.
- Tên gọi của nó có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập, có nghĩa là “những viên ngọc”.
Mintaka (δ Orionis):
- Là ngôi sao mờ nhất trong ba ngôi sao, có cấp sao biểu kiến là 2.2.
- Là một hệ sao ba, cách Trái Đất khoảng 570 năm ánh sáng.
- Tên gọi của nó có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập, có nghĩa là “đai”.
Ngoài ra:
- Ba ngôi sao này đều là những sao trẻ, nóng và sáng.
- Chúng nằm trong một đám mây khí khổng lồ gọi là Tinh vân Orion.
- Tinh vân Orion là nơi có nhiều thiên thể thú vị khác, bao gồm các sao trẻ, các sao biến quang và các tinh vân hành tinh.
- Theo các nhà thiên văn học, Tinh vân Orion là một đám mây khí và bụi khổng lồ nằm cách Trái đất khoảng 1300 năm ánh sáng.
Chòm sao Thợ săn có thể nhìn thấy bằng mắt thường ở khắp mọi nơi trên thế giới, ngoại trừ Nam Cực. Thời điểm tốt nhất để quan sát chòm sao này là vào buổi tối mùa đông không có trăng, khi nó ở vị trí cao nhất trên bầu trời.
Một khoảnh khắc đặc biệt khác mà mọi người thường chú ý đến chòm Orion là khoảng 10 giờ tối vào tháng 8 và tháng 9, khi nó lặn dần về phía phía đông trước khi bình minh ập đến. Đây là thời điểm mà người ta có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền diệu của chòm sao này trước khi nó biến mất trong ánh sáng của bình minh.
Truyền thuyết Orion – Chàng Thợ Săn Vĩ Đại Trên Bầu Trời
Ba ngôi sao sáng trên bầu trời mùa Đông không chỉ là một chòm sao đẹp, mà còn gắn liền với một truyền thuyết Hy Lạp cổ đại đầy hấp dẫn về Orion – chàng thợ săn vĩ đại.
Truyền thuyết kể rằng:
Orion là một chàng trai khôi ngô, lực lưỡng, nổi tiếng với tài năng săn bắn phi thường. Vẻ đẹp và sự dũng mãnh của anh khiến nữ thần săn bắn Artemis và nữ thần bình minh Eos say mê. Cả hai đều dành tình cảm cho Orion, nhưng anh chỉ yêu say đắm Artemis.
Sự ghen tuông của Eos đã dẫn đến một bi kịch. Eos xúi giục anh trai mình, thần Zeus, trừng phạt Orion. Zeus sai một con bọ cạp khổng lồ tấn công Orion khi anh đang đi săn. Orion dũng cảm chiến đấu với con bọ cạp nhưng cuối cùng bị nó cắn chết.
Thương tiếc cho cái chết của Orion, Artemis đã van nài Zeus đưa chàng lên bầu trời, biến anh thành một chòm sao vĩnh cửu. Ba ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Orion chính là chiếc đai săn của anh.
Chòm sao Orion còn được gắn liền với nhiều truyền thuyết khác nhau trong các nền văn hóa trên thế giới.
- Ở Ai Cập: Orion được coi là vị thần bảo vệ cho các linh hồn trong hành trình đến thế giới bên kia.
- Ở Trung Quốc: Orion được gọi là “Tam Tinh”, tượng trưng cho sự may mắn và thịnh vượng.
- Ở Bắc Mỹ: Orion được coi là biểu tượng của mùa Đông.
Chòm sao Orion là một trong những chòm sao dễ nhận biết nhất trên bầu trời đêm. Nó là nguồn cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ, nhà thơ và nhà khoa học trong suốt chiều dài lịch sử.
Kết luận
Ba ngôi sao thẳng hàng là một hiện tượng thú vị mà có thể quan sát được trên bầu trời đêm. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học cho thấy rằng sự thẳng hàng này có ý nghĩa đặc biệt nào trong vũ trụ. Đây chỉ là một sự sắp xếp ngẫu nhiên của các thiên thể trên không gian.